Αρχαιολογικές ανασκαφές αποκάλυψαν την εγκατάσταση του Μινωικού Πολιτισμού τον 16ον αιώνα π.Χ. στο νησί, που ακολουθήθηκε από τους Μυκηναίους, οι οποίοι εγκαθίστανται εδώ τον 15ον αιώνα π.Χ. Μετά τον 8ον αιώνα π.Χ. κτίστηκαν οι πρώτες πόλεις-κράτη Ιαλυσός, Λίνδος και Κάμειρος, οι οποίες μαζί με την Κω και τις μικρές Ασιατικές πόλεις Κνίδος και Αλικαρνασσός σύστησαν συμμαχία, τη «Δωρική Εξάπολη». Σύμφωνα μ’ αυτά τα στοιχεία, ήταν η πρώτη συμμαχία πόλεων γνωστή στον τότε κόσμο, που είχε πολιτικές, οικονομικές και πολιτισμικές διαστάσεις.

Η ευημερία και η ανάπτυξη του νησιού οφειλόταν κυρίως στο εμπόριο, λόγω της κομβικής του γεωγραφικής θέσης που συνέδεε πολλές Ελληνικές και μικρασιατικές πόλεις δημιουργώντας εμπορική αρτηρία, η οποία με κεντρικό κόμβο το νησί της Ρόδου έφτανε από τις Κυκλάδες μέχρι την Σικελία, και στη συνέχεια την Κύπρο και την Φοινίκη. Μια άλλη πολύ σημαντική εμπορική διαδρομή άνοιξε για τους Ρόδιους την εποχή των Πτολεμαίων, όπου επεκτάθηκε από την Μικρά Ασία μέχρι την Ρόδο και έφτανε μέχρι το Δέλτα του Νείλου και την Κυρήνη. Οι τρεις πόλεις-κράτη της Ρόδου, η Ιαλυσός, η Κάμειρος και η Λίνδος, προχώρησαν, πολύ σύντομα, στην κοπή δικών τους νομισμάτων. Ένα γεγονός που μαρτυρά και την οικονομική τους ευημερία. Ένα ορόσημο στην ιστορία του νησιού της Ρόδου ήταν η απόφαση αυτών των τριών πόλεων το 408 π.χ. να ιδρύσουν από κοινού τη νέα ισχυρή πόλη της Ρόδου στο βόρειο σημείου του νησιού, η οποία θα ήταν ικανή να αναλάβει τα σκήπτρα της εξουσίας και της ευημερίας για τους αιώνες που θα ακολουθούσαν.

Οι Ρόδιοι, όπως όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες, πάλεψαν στον πόλεμο εναντίον των Περσών και υποδέχτηκαν τους Μακεδόνες στο νησί, υπό την ηγεσία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η Ρόδος, λόγω της στρατηγικής της θέσης, κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους τον 2ον αιώνα π.Χ. Ωστόσο, εκ τότε, κυρίως μετά τον 1ον αιώνα π.Χ., η Ρόδος αναπτύχθηκε σε ένα πολύ σημαντικό πολιτισμικό κέντρο, ενώ η φήμη της διαδόθηκε σε όλη τη Μεσόγειο.