Το νησί είχε δικό του πολιτισμό, αν κρίνει κανείς από αρχαία ευρήματα, επιγραφές, τάφους, τείχη καθώς και ερείπια του ναού του Απόλλωνος Μεγιστέως, η λατρεία του οποίου ήταν διαδεδομένη στο νησί καθώς και στα κοντινά παράλια της Μικρασίας όπως στα Πάταρα, όπου είχαν στήσει ναό με το άγαλμά του.
Η Μεγίστη έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Τροίας μαζί με τ’ άλλα Δωδεκάνησα και ως σύμμαχος των Αθηναίων τους βοήθησε στους αγώνες εναντίον των Περσών.
Το νησί κυριαρχήθηκε από τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς και κατόπιν, το 1306, από τους Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου που ανοικοδόμησαν το ψηλό κάστρο του νησιού με τα υπερύψηλα διπλά του τείχη και τις πολεμίστρες, κάνοντάς το ένα από τα δυνατότερα οχυρά του Αιγαίου πελάγους.
Από την εποχή αυτή η Μεγίστη αλλάζει το όνομά της με την ξενική λέξη Καστελλόριζο, προερχομένη από παραφθορά του Καστέλ-Ρόσσο, επειδή οι ψηλοί βράχοι που ορθώνεται το κάστρο είναι κατακόκκινοι. Το νησί συνέχισε να κυριεύετε από το 1440 έως και το 1522 διαδοχικά από τους Αιγύπτιους, τους Φράγκους και στη συνέχεια τους Τούρκους. Η Μεγίστη υποτάσσεται δίχως αντίσταση στο Τουρκικό ζυγό πληρώνοντας μόνο ένα ετήσιο φόρο (μακτού) και κατορθώνει να διατηρήσει τα προνόμια της θρησκείας, της γλώσσας και τις Εθνικές της παραδόσεις και ο εμπορικός στόλος της παίρνει περίβλεπτη θέση ανάμεσα στην εμπορική Δωδεκανησιακή ναυτιλία.
Νέα επιδρομή όμως πάλι ανακόπτει την πρόοδο. Το 1659 το κυριεύουν οι Βενετοί, το ξαναπαίρνουν όμως πίσω πάλι οι Τούρκοι για να το απελευθερώσει τον Ιούλιο του 1788 ο ηρωϊκός Λάμπρος Κατσώνης. Στο διάστημα αυτό ο ναυτικός εμπορικός στόλος του Καστελλόριζου βρισκόταν στη μεγάλη του άνθηση και το μικρό νησάκι από τις αρχές του Κ’ αιώνα στην μεγαλύτερή του ακμή.
Πέρα από το ένδοξο παρελθόν του, το νησί προσφέρετε για οικολογικές διαδρομές, για περιπάτους, και έχει επίσης να επιδείξει αρκετά αξιοθέατα τα οποία ο επισκέπτης δεν θα πρέπει να παραλείψει να επισκεφθεί.
Το κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη
Χτίστηκε το 14ο αιώνα και σήμερα σώζονται μόνο τα ερείπια του κτίσματος τα οποία βρίσκονται πάνω στο Καστέλο Ρόσο, τον κόκκινο βράχο απ’ όπου προέρχεται και η ονομασία του νησιού.
Λυκιακός Τάφος
Τάφος του 4ου αιώνα π.Χ. λαξευμένος στους πρόποδες του Κάστρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι Λύκιοι ονομάζονταν οι κάτοικοι της περιοχής της Μικράς Ασίας γιατί ο θεός τους, ο Λύκιος Απόλλωνας, λατρευόταν ως λύκος.
Παλαιόκαστρο
Στη δυτική πλευρά του Καστελλόριζου βρίσκεται το σημαντικότερο και αρχαιότερο μνημείο του νησιού, το Παλαιόκαστρο. Πρόκειται για αρχαίο οικισμό με πολλά κτίσματα και δεξαμενές. Στη δωρική ακρόπολη του 3ου αιώνα π.Χ. σώζεται μια επιγραφή που περιλαμβάνει τον όρο Μεγίστη. Στην περιοχή, στη θέση Λιμενάρι, υπάρχουν και τα Κυκλώπεια Τείχη.
Μουσείο
Βρίσκεται κοντά στα ερείπια του κάστρου και περιλαμβάνει εκθέματα ανεκτίμητης αξίας από διάφορες περόδους της αρχαιότητας καθώς και αντικείμενα λαϊκής τέχνης. Επιβάλλεται η επίσκεψή του.
Άγιος Γεώργιος του Βουνού
Αφού περπατήσετε τα πλακόστρωτα σοκάκια γύρω από το λιμάνι, αξίζει να ανεβείτε τα 401 σκαλιά που οδηγούν στον Άγιο Γεώργιο του Βουνού (ή Βουνιού όπως λέγεται στο Καστελλόριζο).
Βρίσκεται στην περιοχή του Παλαιόκαστρου και περιστοιχίζεται από τεράστιες φυσικές πλάκες. Μέσα στο μοναστήρι υπάρχει μία κατακόμβη καθώς και ο Άγιος Χαράλαμπος.
Μητρόπολη Αγ. Κωνσταντίνου και Αγ. Ελένης (1835)
Στην πλέον περίοπτη θέση του νησιού, πάνω από το Μανδράκι, δεσπόζει ο μεγάλος μητροπολιτικός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, το λαμπρό θρησκευτικό και αρχιτεκτονικό στολίδι, συνυφασμένο με την κοινωνική και πολιτιστική ζωή του Καστελλόριζου, από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα. Πρόκειται για ναό εξαιρετικής τέχνης, σε ρυθμό τρίκλυτης θολωτής βασιλικής, με πλούσια εικονογράφηση, μαρμάρινα τέμπλα και πανύψηλο μαρμάρινο καμπαναριό. Η στέγη της Μητρόπολης αυτής στηρίζεται σε δώδεκα μονολιθικούς γρανιτένιους κίονες που μεταφέρθηκαν από το ναό του Απόλλωνα στα Πάταρα της Λυκίας, στη Μικρά Ασία.
Πότε ακριβώς ιδρύθηκε, δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα, ακριβώς γιατί υπάρχουν διάφορες πληροφορίες που προκαλούν σύγχυση κι αυτές κατά παράδοση.
Γαλάζια Σπηλιά
Από τα σπανιότερα γεωλογικά φαινόμενα και τα πιο καταπληκτικά που κρύβει η γή μας στην αγκαλιά της είναι και η περίφημη Γαλάζια Σπηλιά του Καστελλόριζου που γι’αυτήν και μόνο αξίζει να επιχειρήσει κανείς το ταξίδι μέχρι το μακρυνό αυτό νησάκι.
Γνωστότερο με τ’ όνομα «Σπηλιά του Παραστά» ή «Φώκιαλη» - από τις φώκιες που κατοικούν μέσα - είναι το μεγαλύτερο και ωραιότερο από τα ενάλια σπήλαια της Ελλάδας, ενώ θεωρείται ένα από τα ομορφότερα της Μεσογείου.
Είναι γνωστό παγκόσμια για τον πλούσιο σταλακτιτικό στολισμό, που φωτίζεται από τις ανταύγειες των ακτινών παρουσιάζοντας ένα θέαμα μοναδικό σε ομορφιά και γοητεία.
Βρίσκεται στο νότιο σημείο νησιού, έχει μήκος 75μ (εσωτερικώς), πλάτος 40μ και ύψος 35μ, η δε είσοδος του είναι στο ύψος μιας μικρής βάρκας, μόλις που χωράει όταν είναι μπουνάτσα και αντικρύζει την ανατολή.
Το γαλήνιο νερό της σπηλιάς μοιάζει με ένα απέραντο γαλαζοπράσινο καθρέπτη με χίλιους ιριδισμούς, που φωτίζει το τεράστιο αυτό παλάτι των παραμυθιών, με αμέτρητους σταλακτίτες και χιλιάδες αγριοπερίστερα με διάφορα χρώματα.
Στο Γαλάζιο Σπήλαιο μπορεί κανείς να πάει μόνο με βάρκα.
Νησάκι της Ρω
Στα ΝΔ του νησιού στέκει το μικρό νησάκι Ρω που θα επισκεφθείτε με ναυλωμένο καϊκι. Γνωστό για την Κυρά της Ρω, τη μοναδική κάτοικο που, που για δεκαετίες φύλαγε το νησί και κάθε πρωί ύψωνε την ελληνική σημαία.
Ακόμα μπορείτε να πάτε και στο νησάκι Στρογγύλη πάνω στην οποία βρίσκεται ο ναυτικός φάρος για την πορεία των σκαφών. Μοναδικοί κάτοικοι του νησιού είναι οι φαροφύλακες...
Και τα δύο αυτά νησιά διαθέτουν καταγάλανα νερά και είναι ιδανικά για κολύμπι και μοναχικές διακοπές.
Τέλος, θα πρέπει να αναφερθούμε και στα πανηγύρια του νησιού με μεγαλύτερο πανηγύρι αυτό που γίνεται στις 20 Ιουλίου, κατά τον εορτασμό του Προφήτη Ηλία.
Αυτή τη μέρα οι ντόπιοι για να τιμήσουν τον άγιο πέφτουν στη θάλασσα.
Επίσης, στις 13 Σεπτεμβρίου γίνονται εορταστικές εκδηλώσεις για την απελευθέρωση του νησιού.
