Πολλές φορές είναι δύσκολο να υπολογίσει κανείς πόσο γρήγορα μπορεί να επιδράσει ο ήλιος ή η υπερβολική ζέστη στον οργανισμό και το σώμα του. Ιδιαίτερα αν δεν είστε συνηθισμένοι σε ένα τέτοιο ζεστό κλίμα, λίγες ώρες στον ήλιο χωρίς τις κατάλληλες προφυλάξεις είναι αρκετές για να εμφανιστούν προβλήματα.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Όλες οι πληροφορίες και οι συμβουλές υγείας που είναι διαθέσιμες σε αυτή τη σελίδα είναι μόνο για γενικούς ενημερωτικούς σκοπούς. Το περιεχόμενο δεν προορίζεται να είναι και δεν μπορεί να υποκαταστήσει την επαγγελματική ιατρική συμβουλή, τη διάγνωση ή τη θεραπεία.
Ποια άτομα επηρεάζονται περισσότερο;
Οι ηλικιωμένοι, τα νεαρά παιδιά και άτομα με συγκεκριμένες ασθένειες θεωρούνται ως οι πιο επιρρεπείς σε ηλιακά εγκαύματα και θερμοπληξία. Επίσης, όσο πιο λευκό είναι το δέρμα σας τόσο πιο ευάλωτοι είστε σε ηλιακά εγκαύματα και θερμοπληξία.
Οι ακόλουθες ομάδες θα πρέπει να λάβουν επιπλέον μέτρα για να αποφύγουν τυχόν βλάβη στο δέρμα από υπεριώδη ακτινοβολία UV:
- Βρέφη και παιδιά
- Άτομα με ξεφλουδισμένο δέρμα
- Άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα
- Άτομα με κόκκινα ή ξανθά μαλλιά
- Άτομα με ανοιχτόχρωμα μάτια
- Άτομα με πολλές φακίδες ή ελιές
- Άτομα με προηγούμενο ιστορικό ηλιακού εγκαύματος
- Άτομα που έχουν κάνει τεχνητή ηλιοθεραπεία (Σολάριουμ)
- Άτομα που έχουν προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος
- Άτομα με συγκεκριμένες ασθένειες όπως αλφισμό ή άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση ανοσοκαταστολής
- Άτομα που παίρνουν φάρμακα που δύναται να αυξήσουν τη φωτοευαισθησία, όπως τετρακυκλίνη (συμπεριλαμβανομένου της δοξυκυκλίνης), υπογλυκαιμικά φάρμακα και διουρητικά
Πώς μπορείτε να αποφύγετε το ηλιακό έγκαυμα;
Χρησιμοποιείστε καλό αντηλιακό, με ελάχιστο βαθμό προστασίας 30 για ενήλικες και έφηβους και 50 για νεαρά παιδιά. Να έχετε υπόψη σας ότι η υπεριώδη ακτινοβολία UV, που είναι η αιτία ηλιακών εγκαυμάτων, έχει επίδραση πάνω σας ακόμα κι όταν δε βρίσκεστε σε άμεση έκθεση στον ήλιο. Επομένως, αν είστε κάτω από ομπρέλα στην παραλία, θα πρέπει πάλι να τοποθετήσετε αντηλιακό πάνω σας. Επίσης, μερικές ομπρέλες, όπως αυτές που είναι κατασκευασμένες από λεπτό ύφασμα ή έχουν μικρά κενά, δεν εμποδίζουν επαρκώς την άμεση υπεριώδη ακτινοβολία UV
- Ενόσω κάνετε μπάνιο στη θάλασσα ή στην πισίνα, το νερό δε σας προστατεύει από ηλιακά εγκαύματα. Αν επιθυμείτε να κολυμπήσετε το μεσημέρι, κάντε σύντομες βόλτες στο νερό
- Κρατήστε τα βρέφη μακριά από άμεση έκθεση στον ήλιο. Μερικά αντηλιακά μπορούν να απορροφηθούν από το βρεφικό δέρμα και δε θα ‘πρεπε να χρησιμοποιούνται. Επιπλέον, τα βρέφη βρίσκονται σε σοβαρό κίνδυνο υπερθέρμανσης. Λόγω του ότι είναι τόσο μικρά, δεν μπορούν να αντέξουν στις ακρότητες των θερμοκρασιών
- Να πίνετε πολύ νερό. Το νερό είναι καλύτερο από όλα τα υγρά όταν βρίσκεστε στον ήλιο. Τα αναψυκτικά και σακχαρούχα ποτά μπορεί να σας κάνουν να διψάτε ακόμα πιο πολύ, και τα αλκοολούχα ποτά ενεργούν ως διουρητικά και σας αφυδατώνουν
- Περιορίστε τον χρόνο σας κάτω από τον ήλιο. Μια καλή ιδέα είναι να αποφύγετε την άμεση έκθεση στον ήλιο κατά τη διάρκεια του μεσημεριού, από τις 10:00 π.μ. μέχρι τις 16:00 μ.μ., ιδιαίτερα τον Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο, όπου ο ήλιος είναι στα φόρτε του. Αν επιλέξετε να πάτε στην παραλία το μεσημέρι, κάντε τη βόλτα σας όσο πιο σύντομη γίνεται ή βεβαιωθείτε ότι θα είστε συνεχώς υπό σκιά, κάτω από μια ομπρέλα
- Το αντηλιακό πρέπει να τοποθετηθεί 20-30 λεπτά πριν την έκθεσή σας στον ήλιο
- Έχετε υπόψη σας ότι το 80% της ηλιακής ακτινοβολίας UVB μπορεί να αντικατοπτριστεί από επιφάνειες όπως του νερού και της άμμου και να αυξήσει την έκθεσή σας σε υπεριώδη ακτινοβολία UV. Οι ηλιακές ακτίνες UVA μπορούν να διαπεράσουν γυαλί, όπως π.χ. το παράθυρο του αυτοκινήτου σας.
Τι να κάνετε αν πάθετε ηλιακό έγκαυμα;
- Ένα σοβαρά ηλιακό έγκαυμα μπορεί να εκδηλωθεί ακριβώς όπως ένα θερμικό έγκαυμα. Δηλαδή, σοβαρά εγκαύματα θα δημιουργήσουν φουσκάλες.
- Ο πόνος ενός ηλιακού εγκαύματος αρχίζει 2-4 ώρες αφού προκληθεί το έγκαυμα. Έτσι, αν περιμένετε μέχρι όντως να νιώσετε το έγκαυμα, θα είναι πολύ αργά.
- Αν πάθετε ηλιακό έγκαυμα, εισέλθετε σε εσωτερικό χώρο για να μειωθεί η θερμοκρασία σας και πιείτε πολύ νερό. Ένα κρύο μπάνιο, ένα ντους ή μια υγρή πετσέτα θα απαλύνει τον πόνο. Μπορείτε, επίσης, να επισκεφτείτε ένα φαρμακείο για να πάρετε αναλγητικά. Καλύψτε το ηλιοκαμένο δέρμα από άμεση έκθεση στον ήλιο μέχρι να επουλωθεί πλήρως.
- Τοποθετείστε κρέμα ή σπρέι για μετά τον ήλιο, όπως αλόη βέρα (μπορείτε να τα βρείτε στα φαρμακεία).
- Μείνετε μακριά από τον ήλιο
- Να πίνετε πολύ νερό για να μειωθεί η θερμοκρασία σας και να αποφύγετε την αφυδάτωση
- Αν δημιουργηθούν φουσκάλες, μην τις σπάσετε. Αφήστε τες να ξεραθούν από μόνες τους, αφαιρέστε το νεκρό δέρμα με ένα μικρό και καθαρό αιχμηρό αντικείμενο, κι έπειτα τοποθετήστε αντιβακτηριακή αλοιφή. Σ’ αυτή την περίπτωση ίσως να είναι καλή ιδέα να επισκεφτείτε γιατρό.
- Μην τοποθετήσετε πάγο ή παγοκύστες στο ηλιοκαμένο δέρμα
- Μη φορέσετε στενά ρούχα πάνω από το ηλιοκαμένο δέρμα
Ποια είναι τα σημάδια εξάντλησης από τον ήλιο και της θερμοπληξίας;
- Η εξάντληση από τον ήλιο συνήθως δεν είναι κάτι σοβαρό εάν μπορείτε να βρείτε ένα δροσερό μέρος μέσα σε 30 λεπτά. Αν μετατραπεί σε θερμοπληξία, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
- Υψηλή θερμοκρασία σώματος. Μια εσωτερική θερμοκρασία του σώματος στους 40°C (104°F) ή υψηλότερη, μετρημένη με ορθικό θερμόμετρο, είναι ένα από τα κυριότερα σημάδια θερμοπληξίας.
- Αλλοίωση πνευματικής κατάστασης ή συμπεριφοράς. Σύγχυση, αναστάτωση, τραύλισμα, οξυθυμία, παραλήρημα, κρίσεις και κώμα δύναται να είναι όλα αποτέλεσμα θερμοπληξίας.
- Αλλοίωση στην εφίδρωση. Κατά τη θερμοπληξία που προκαλείται από τον καυτό καιρό, θα νιώθετε το δέρμα σας ζεστό και ξηρό στο άγγιγμα.
- Ωστόσο, κατά τη θερμοπληξία που προκαλείται από έντονη άσκηση, ίσως νιώθετε το δέρμα σας ξηρό ή ελαφρώς υγρό.
- Ναυτία και εμετός. Ίσως νιώσετε στομαχική διαταραχή ή να κάνετε εμετό.
- Κοκκινισμένο δέρμα. Το δέρμα σας ίσως γίνει κόκκινο καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία.
- Ταχεία αναπνοή. Η αναπνοή σας ίσως γίνει ταχεία και ρηχή.
- Ταχυπαλμία. Ο παλμός σας ίσως αυξηθεί σημαντικά διότι η ζέστη επιβαρύνει την καρδιά σας στην προσπάθεια να μειώσει τη θερμοκρασία του σώματός σας.
- Πονοκέφαλος.
Αναζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα εάν:
- Έχετε φουσκάλες στο δέρμα ή πρήξιμο
- Έχετε υψηλή θερμοκρασία ή νιώθετε ζέστη και ιδρώτα
- Νιώθετε πολύ κουρασμένος, ζαλισμένος και άρρωστος
- Έχετε πονοκέφαλο και μυϊκές κράμπες
- Το βρέφος σας ή το παιδάκι σας έπαθε ηλιακό έγκαυμα
