Μέσω της μακραίωνης της ιστορίας, όλοι οι διαφορετικοί λαοί που κατοίκησαν στη Ρόδο έχουν αφήσει το σημάδι τους σε όλες τις πλευρές του πολιτισμού του νησιού: στην τέχνη, τη γλώσσα, την αρχιτεκτονική. Η στρατηγική του θέση απέφερε στο νησί μεγάλο πλούτο και κατέστησε την πόλη της Ρόδου μια από τις εξέχουσες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας.
Η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο νησί της Δωδεκανήσου. Η πρωτεύουσα του νησιού βρίσκεται στο βόρειο άκρο του και αποτελεί την πρωτεύουσα του νομού έχοντας στο κέντρο της την Μεσαιωνική Πόλη. Το 1988, η Μεσαιωνική Πόλη αναγνωρίστηκε ως Πόλη Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η Μεσαιωνική Πόλη είναι μείγμα διαφορετικών αρχιτεκτονικών από διάφορες ιστορικές περιόδους με δεσπόζουσα την περίοδο της παραμονής στο νησί του τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη καθώς και αυτής των Οθωμανών. Σήμερα, αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της σύγχρονης πόλης όπου αναπτύσσονται εμπορικές, τουριστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες ενώ περιλαμβάνει και κατοικήσιμες περιοχές.
Αρχαία ιστορία της Ρόδου
Η Ρόδος κατοικήθηκε από την Εποχή του Λίθου. Στην προϊστορική εποχή το νησί κατοικήθηκε από τους Κρητικούς, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι άποικοι του νησιού, τους Φοίνικες και τους Δωριείς που πρέπει να εγκαταστάθηκαν στο νησί πριν από τον Τρωικό πόλεμο. (1184 π.Χ.). Μετά τον Τρωικό πόλεμο ξεκινάει η ταχεία πρόοδος και ανάπτυξη του αρχαίου πολιτισμού της Ρόδου, δείγματα του οποίου μπορεί να δει σήμερα στις αρχαιότητες των τριών μεγαλύτερων και ισχυρότερων αρχαίων πόλεων του νησιού, της Λίνδου, της Ιαλυσού και της Καμίρου. Στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ., αυτές οι πόλεις ενώθηκαν σε μια ενιαία πολιτική δύναμη και ίδρυσαν τη Ρόδο, η οποία πέτυχε την ακμή της στον 3ο αιώνα π.Χ. Την περίοδο αυτή ζούσαν στη Ρόδο διάσημοι καλλιτέχνες, φιλόσοφοι και συγγραφείς. Από το 200 π.Χ. η Ρόδος έγινε σύμμαχος της Ρώμης και ήταν υποχρεωμένη να έχει τους ίδιους φίλους και εχθρούς με τους Ρωμαίους, αλλά από τον 1ο αιώνα π.Χ. άρχισε αργά να παρακμάζει.
Βυζαντινή και σύγχρονη ιστορία της Ρόδου
Μετά τη διαίρεση του ρωμαϊκού κράτους, στις αρχές του 4ου αιώνα (314 μ.Χ.), η Ρόδος εισήλθε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Σε
515 μ.Χ. η πόλη της Ρόδου καταστράφηκε από σεισμό και χτίστηκε ξανα από
τον αυτοκράτορα Αναστάσιο. Κατά τη διάρκεια των Περσικών πολέμων
εναντίον του αυτοκράτορα Ηρακλείου κατελήφθη από τους Πέρσες (620 μ.Χ.).
Το 653 μ.Χ. Άραβες εισβολείς λεηλάτησαν την πόλη και κατέστρεψαν τα
μνημεία της. Ακολουθούν οι επιδρομές των Σαρακηνών μέχρι 718 μ.Χ., όταν
το Βυζαντινό ναυτικό έκαψε τον πειρατικό στόλο των Σαρακηνών με «Υγρόν
πυρ».
Τον 9ο αιώνα υπέφερε πολύ στα χέρια των Σελτζούκων του Χαρούν αλ Ρασίντ που λεηλάτησαν το νησί βάρβαρα (807 μ.Χ.). Τον 11ο αιώνα υπήρξε κάτι σαν αναγέννηση της προηγούμενης εμπορικής δραστηριότητας και η Ρόδος δημιούργησε εμπορικές σχέσεις με τη Δύση και, πιο συγκεκριμένα, με τους Σταυροφόρους, στους οποίους η Ρόδος προμήθευε πλοία και μισθοφόρους.
Όταν οι Σταυροφόροι κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη το 1204, ο ηγέτης Leon Mende, ο οποίος καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη, αυτοκυρίχθηκε Δεσπότης της Ρόδου, την οποία κυβέρνησε μέχρι το 1246, όταν το νησί καταλήφθηκε από τους Γενουάτες, που ήταν στην εξουσία μέχρι το 1261. Στη συνέχεια οι βυζαντινοί αυτοκράτορες πήραν πίσω την Κωνσταντινούπολη από τους σταυροφόρους. Έκτοτε η Ρόδος ανήκε, επίσημα, στο Βυζαντινό κράτος, αλλά ήταν, στην πραγματικότητα, στα χέρια Γενουατών ναυάρχων, οι οποίοι το 1309 πούλησαν το νησί στους Ιππότες του Αγίου Ιωάννου.
Οι ιππότες άφησαν επιβλητικές αποδείξεις της παρουσίας τους στην Ρόδο και έδωσαν στο νησί τον ιδιαίτερο χαρακτήρα που διατηρεί μέχρι και σήμερα, με απόρθητα τείχη, πύλες, εκκλησίες, πανδοχεία της εποχής και τα παλάτια. Η παραμονή τους στη Ρόδο διήρκεσε 213 χρόνια, μέχρι το 1522, όταν, στις 29 Οκτωβρίου, η τελευταίος των Μεγάλων Μαγίστρων, Villiers de l`Isle Adam, αναγκάστηκε να παραδώσει το νησί στον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή. Περιττό να αναφερθεί, απαιτήθηκε μια πολιορκία διάρκειας έξι μηνών, και η αντιμετώπιση της σφοδρής αντίστασης των Ιπποτών που είχαν και τη βοήθεια των κατοίκων της περιοχής, πριν η πόλη της Ρόδου τελικά αναγκαστεί να παραδοθεί. Μετά την πτώση της Ρόδου, ο Charles V. και ο Πάπας έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εύρεση ενός νέου τόπου διαμονής για τους ιππότες στη Μάλτα. Από εκει και μετά, είναι γνωστοί ως Ιππότες της Μάλτας.
Οι Τούρκοι παρέμειναν στο νησί μέχρι το
1912, όταν καταλήφθηκε από τους Ιταλούς. Μετά το τέλος του Β 'Παγκοσμίου
Πολέμου (1945), η Ρόδος, μαζί με τα άλλα νησιά της Δωδεκανήσου,
ενσωματώθηκε στην Ελλάδα.
